Leczenie endometriozy

Co to za choroba?

Endometrioza to mało poznana choroba, choć bardzo uciążliwa dla kobiet. Błona śluzowa (czyli endometrium), która wyścieła macicę od środka, teoretycznie powinna być tylko w macicy. Niestety nie zawsze tak się dzieję. Czasem endometrium „wędruje” po organizmie i pojawia się tam, gdzie go być nie powinno:

• w jajnikach, jajowodach, szyjce macicy, sromie
• w układzie pokarmowym (jelitach);
• w układzie moczowym (pęcherzu moczowym i moczowodach),
• odbytnicy
• w tkance podskórnej w bliźnie po cięciu cesarskim.

Co gorsze, te zbłądzone komórki endometrium poza macicą reagują na zmiany hormonalne w cyklu miesiączkowym w podobny sposób jak te, które są w jamie macicy. Pod wpływem hormonów, każdego miesiąca narasta nowa śluzówka, która złuszczając się powoduje krwawienie. Jednak pozamaciczne tkanki śluzówki nie są wydalane z organizmu, czego konsekwencją jest:

• wewnętrzne krwawienie,
• stany zapalne okolicznych narządów,
• tworzenie się tkanki zbliznowaciałej.

Innymi komplikacjami w zależności od umiejscowienia wszczepów może być:

• pęknięcie wszczepów (co może rozprzestrzeniać endometriozę),
• tworzenie się zrostów,
• krwawienie jelitowe,
• zaparcia (jeśli guzy endometrialne są w jelitach lub ich okolicy),
• zaburzenia prawidłowej pracy układu moczowego (jeśli endometrioza jest w okolicy moczowodów lub pęcherza moczowego).

Z upływem czasu objawy ulegają pogorszeniu, pomimo że w niektórych przypadkach zdarza się ich cykliczne zanikanie i ponowne występowanie.

Objawy endometriozy

Najczęstszymi objawami endometriozy są:

• bóle przed i podczas miesiączkowania (zwykle silniejsze niż normalne skurcze miesiączkowe),
• bóle podczas i po stosunku,
• obfite krwawienia,
• zmęczenie,
• bolesne wypróżnianie,
• bóle krzyża podczas miesiączki,
• biegunka i/lub zaparcia oraz inne jelitowe dolegliwości.

Wiele kobiet z endometriozą doświadcza chorób na tle odpornościowym (alergie, astma, egzema). Bezpłodność dotyka ponad 40 % kobiet z endometriozą i jest powszechnym rezultatem pogłębiania się choroby.

Diagnostyka endometriozy

Endometriozę w większości przypadków można wykryć podczas prostego badania USG (wykonywanego przez pochwę lub odbytnicę w przypadku dolegliwości jelitowych), które pozwala na zobrazowanie  zmian endometrialnych. W diagnostyce dodatkowo wykorzystuje się badania kolonografię CT oraz rezonans magnetyczny.

Leczenie

Nowoczesna terapia endometriozy obejmuje różne metody leczenia, przy czym część kobiet jest leczona kilkoma metodami jednocześnie.

- Leczenie przeciwbólowe i rozkurczowe

Ma na celu zmniejszenie dolegliwości związanych z endometriozą lecz pozostaje bez wpływu na samą przyczynę choroby. Jest ono stosowane krótkoterminowo, aby załagodzić ból u pacjentek, które nie zdążyły odpowiedzieć na wdrożone leczenie przyczynowe.

- Leczenie hormonalne

Ma na celu zapobiec przebudowie błony śluzowej macicy, jak ma to miejsce podczas prawidłowego cyklu miesięcznego. Stosuje się trzy grupy leków hormonalnych:

• gestageny, których działanie polega na stymulowaniu ciąży, a w konsekwencji nie dochodzi do zmian błony śluzowej związanych z prawidłowym cyklem.

• Analogi GnRH wywołują podczas leczenia sztuczną menopauzę, wstrzymując całkowicie cykl miesięczny

• Sztucznie uzyskany hormon danazol hamuje przebudowę błony śluzowej macicy poprzez zmniejszenie wyrzutu FSH i LH oraz zwiększenie uwalniania męskiego hormonu płciowego – testosteronu.

Ginekolog może zalecić ponadto inne metody leczenia farmakologicznego.

- Leczenie operacyjne

Polega na chirurgicznym wycięciu ognisk, guzów, torbieli powstałych na skutek obecności endometriozy. Są to często bardzo zaawansowane zabiegi wymagające oszczędzających sposobów leczenia, szczególnie u pacjentek nierodzących. W przypadku kobiet mających jeszcze plany rodzicielskie, zabieg ma również na celu uwolnienie zrostów, w celu przywrócenia prawidłowej anatomii narządu rodnego.

W naszej klinice stosujemy metody laparoskopowe oraz operacje klasyczne leczenia endometriozy.